Những công dụng tuyệt vời của quả chùm ruột đối với sức khỏe

Chùm ruột là một loại cây khá quen thuộc với người Việt Nam. Ngoài việc dùng để chữa bệnh thì còn có thể làm thức ăn, làm cảnh rất được ưa thích. Bài viết dưới đây sẽ nói rõ hơn về chùm ruột, bạn hãy chú ý theo dõi đến cuối cùng nhé.

1. Quả chùm ruột có nguồn gốc từ đâu

Chùm ruột hay còn gọi là tầm ruộc, tầm duột, chùm giuột. Chúng có nguồn gốc từ vùng Madagascar và phổ biến ở hầu khắp Đông Nam Á. Tại Việt Nam, bạn có thể tìm thấy cây bất cứ đâu, ở vùng miền nào.

***Xem thêm: Menu các loại trái cây tươi bánh ngọt giao hàng tận nơi

Loài cây này có thân nhỏ, tiểu mộc nên có thể dùng làm cây cảnh. Cành cây màu xám nhạt, lá mềm và mỏng rộng 18-20cm và dài 4-5cm. Thân cây khá nhẵn, có sự phân nhánh nhiều. Hoa mọc thành từng cụm trên cành nhỏ. Quả chùm ruột có hình nang, 6-8 khía, màu đen nhạt khi chín và có nhiều nước. Đường kính của quả chùm ruột có thể đạt 5mm.

Cây chùm ruột sẽ ra hoa vào tháng 3-5, sau đó rụng và ra quả vào tháng 6-8. Loài cây này có thể ra quả trái vụ, tuy nhiên ít rộ hơn.

Chúng ta có thể tận dụng rễ, lá, thân và quả chùm ruột để chữa bệnh, làm thực phẩm. Đặc biệt, việc thu hoạch có thể diễn ra quanh năm và mang đến những lợi ích nhất định cho con người.

2. Những thành phần dinh dưỡng có trong chùm ruột

Quả chùm ruột

Trong 1 quả chùm ruột có chứa đến 90% nước, 0,7-0,9% protit, 5,89-7,20% gluxit, 0,61-0,76% lipit, axit axetic 1,7%.

Hay trong 100g chùm ruột có chứa đến 40mg vitamin C, calori 43, 0,52g chất béo, 0,8g chất xơ, 0,155g chất đạm, Phốt pho 17,9 mg, sắt 3,25 mg, Thiamin 0,025 mg, Beta caroten 0,019 mg.

Theo đông y thì loại quả cây này có vị ngọt và tính mát.

Vỏ rễ

Chứa các thành phần hợp chất như Saponin, Tanin, Acide Galic, B-Amyrin..đều có tác dụng nhất định đối với sức khỏe. Vỏ rễ theo đông y có tính nóng nên chống độc rất tốt.

Riêng đối với phần lá theo đông y có vị chua nhẹ, sát khuẩn cao nên hỗ trợ điều trị bệnh ngoài da hiệu quả.

3. Công dụng quả chùm ruột đối với sức khỏe

- Trị huyết áp cao

Các chiết xuất từ lá chùm ruột có thể giúp hạ huyết áp rất nhanh. Với những gia đình có người lớn tuổi thì việc chuẩn bị những quả chùm ruột trong tủ lạnh là điều cần thiết.

- Trị xơ nang

Tính chất nước ép quả chùm ruột có thể hỗ trợ điều trị xơ nang phổi. Điều này đã được nghiên cứu khi đăng trên tạp chí Molecular Pharmacology của Mỹ.

- Làm đẹp da

Như chúng tôi đã nói, 100g quả chùm ruột có chứa đến 40mg vitamin C, cùng với đó là hoạt chất chống oxy hóa nên vô cùng tốt cho làn da của nó. Nếu ăn chùm ruột thường xuyên có thể giúp làn da trông mịn màng, tươi sáng hơn. Ngoài việc uống nước ép, thì bạn có thể thay đổi với chùm ruột ngâm đường, mứt chùm ruột hoặc có thể giã lá để uống.

***Xem thêm: Trái Cà na đặc sản miền tây gây thương nhớ khắp thế giới

- Trị tiêu chảy

Các dưỡng chất trong quả chùm ruột có thể làm ức chế, đồng thời tiêu diệt vi khuẩn tên Ecoli gây tiêu chảy và vi khuẩn tụ cầu hiệu quả. Công dụng này cũng đã được xác nhận trên tạp chí Nature and Science.

- Chữa bệnh về gan

Chất chống oxy hóa cùng vitamin C trong chùm ruột cũng có tác dụng đối với những người bị bệnh về gan. Đặc biệt, chúng hỗ trợ chức năng gan, hỗ trợ điều trị xơ gan rất tốt.

Bên cạnh đó, quả chùm ruột còn chữa đau nhức, chữa suy yếu tim, vết thương ngoài da cực kỳ hiệu quả.

Bạn cũng nên cẩn thận khi dùng vỏ chùm ruột, vì chúng chứa khá nhiều độc tố gây hại cho sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy việc uống rượu ngâm từ vỏ cây chùm ruột có thể gây nhức đầu, đau bụng và nguy hiểm hơn có thể tử vong. Lá và trái chùm ruột tuy có thể nấu ăn nhưng không nên bẻ nhánh vì vô tình có thể kiến cho nhựa cây tiết ra làm ảnh hưởng đến cơ thể. Một số khuyến cáo dành cho người bị bệnh sỏi thận, gút cũng không nên ăn chùm ruột vì axit oxalic gây phản ứng trong cơ thể.

4. Một số bài thuốc hay về chùm ruột

Chùm ruột được ứng dụng với nhiều dạng khác nhau. Chẳng hạn như lá cây có thể phơi khô tán thành bột hay nấu nước để tắm. Vỏ cây cũng có thể tán bột và kết hợp cùng các nguyên liệu khác để tăng công dụng. Quả thì dùng để ép nước, ngâm đường, chế biến thực phẩm. Một số bài thuốc hay về chùm ruột cụ thể như sau:

- Thuốc chữa vết thương ngoài da

Chuẩn bị khoảng 100g vỏ rễ cây chùm ruột đã phơi khô tán thành bột và trộn chung với dầu dừa. Bôi hỗn hợp ngoài da, thực hiện đều đặn mỗi ngày thì tình trạng mề đay, ghẻ lở..sẽ không còn.

- Thuốc trị hen suyễn

Bạn cần 5 quả chùm ruột, 1 năm đậu hạt biếc, quả long nhãn 8 quả và hành đỏ 2 củ. Cho tất cả thành phần này vào cối xay nhỏ. Tiếp đó, bạn cho vào nồi nấu chuyên dụng, đun đến khi cạn nước. Để nguội và dùng 1-2 lần/ngày sẽ giúp cho bệnh hen suyễn được cải thiện.

- Thuốc ngâm rượu

Trước tiên bạn cần bột vỏ chùm ruột, rượu trắng. Ngâm theo tỷ lệ cứ 200g bột tương ứng 1 lít rượu. Sau khoảng 10 ngày thì lấy ra bôi vào vết thương hoặc uống trực tiếp. Rượu ngâm chùm ruột có tác dụng chữa vết thương ngoài da, đau răng, vảy nến.

***Xem thêm: Bà bầu ăn sơ ri có tốt không? Nên ăn như thế nào?

- Chữa suy tim

Chuẩn bị vỏ thân chùm ruột phơi khô, vỏ thân vông đồng. Sắc theo tỷ lệ 1 phần chùm ruột: 2 phần vông đồng đến khi cô đặc. Hòa với một chút rượu trắng khi dùng, mỗi ngày 2 lần thì bệnh tình sẽ thuyên giảm rất hiệu quả.

- Chữa táo bón

Sử dụng hạt quả chùm ruột khô xay thành bột. Hãm bột cùng nước nóng. Sau khi nguội thì cho thêm chút mật ong cho dễ uống. Dùng 2 lần/ngày thì bạn sẽ cảm thấy hệ tiêu hóa được khỏe hơn, chứng táo bón không còn nữa.

- Chữa đau nhức

Lá chùm ruột có tác dụng trong trường hợp này. Hãy chuẩn bị khoảng 100g lá rửa sạch, giã nát cùng với tiêu và đắp vào chỗ đau. Kết hợp xoa bóp thì sẽ thấy hiệu quả trong vòng 1 tuần.

5. Hướng dẫn một số món chùm ruột cho bà bầu

Do chứa nhiều vitamin C, nhóm vitamin B, cùng khoáng chất Mangan, Kali, Phốt pho, Đồng..nên cực kỳ tốt cho mẹ bầu và thai nhi. Có khá nhiều món ăn làm từ quả chùm ruột được mẹ bầu yêu thích như:

- Mứt chùm ruột

Nguyên liệu chuẩn bị: 1kg quả chùm ruột, 700g đường kính trắng, muối hột

Cách thực hiện như sau:

+ Ngâm quả chùm ruột ở trong nước muối cho sạch. Sau đó vớt ra, rửa sạch với nước nhiều lần và để cho ráo.

+ Cho chảo lớn lên bếp, cho đường và chùm ruột vào trộn chung với nhau. Đảo đều cho đến khi nước đường cạn hết. Lưu ý nên đảo đều tay để mứt chùm ruột trông đẹp và ngon hơn.

- Chùm ruột ngào đường

"Của một đồng công một lạng" là có thật cả nhà ạ. Quá trình ra được ẻm cũng vô cùng gian nan.
Rung cây cho rớt trái xuống ,quả nào rơi vô tấm bạt thì được,quả nào rơi ra ngoài là khum lưng nhặt từng quả. Ta nói giống như Tấm nhặt đậu vậy đó.
Rửa qua 3 lần nước,lựa lại nhánh và những trái dập. Sau vài bước sơ chế thì rửa lại lần nữa rồi mới rim. Để ra được món chùm ruột ngào phải qua nhiều công đoạn.

Nguyên liệu cần có: 1kg quả chùm ruột, 0,5kg đường trắng, muối tinh

Cách tiến hành:

+ Quả chùm ruột rửa sạch, bọc ni lông lại và cho vào ngăn đá tủ lạnh đến khi đông đá lại.

+ Lấy ra và ngâm nước cho chùm ruột tan hết đá. Sau đó dùng tay bóp mạnh để loại bỏ nước chua.

+ Rửa thật sạch quả và trộn chung với đường. Đợi trong khoảng 5 giờ đến khi đường tan thì mang đi sên.

+ Trong khi sên thì đảo đều tay, cho nhỏ lửa. Đừng quên cho thêm chút muối để tăng vị đậm đà cho món ăn.

+ Khi đã thấy chùm ruột trở màu nâu thì mang ra để nguội, cho vào hộp thủy tinh và bảo quản trong ngăn mát.

- Chè trái cây chùm ruột

Những nguyên liệu cần có: Mít, dâu tây, dừa sấy, chùm ruột rim sẵn, bột sương sa

Cách làm như sau:

+ Nấu đường phèn với khoảng 2 chén nước. Đến khi đường tan hoàn toàn thì tắt bếp để nguội.

+ Cắt sợi mít, dâu cùng các loại quả khác ( nếu bạn muốn ăn thêm).

+ Trộn đường phèn chung với hoa quả, để tủ mát

+ Hòa tan bột sương sa vào nấu với nước để làm thạch.

+ Cuối cùng, rắc dừa khô, chùm ruột lên trên và thưởng thức.

- Chùm ruột lắc muối ớt

Cần chuẩn bị như sau: 100g quả chùm ruột tươi, 1 muỗng nước mắm, muối ớt, ớt bột đỏ

Cách tiến hành cực kỳ đơn giản: Dùng chày đập dập chùm ruột, bỏ bớt hạt. Trộn đều chùm ruột với muối ớt, nước mắm đường và một chút ớt bột cho đẹp mắt. Tuy nhiên, với mẹ bầu thì nên hạn chế dùng đồ quá cay. Nếu được bảo quản trong tủ lạnh thì món ăn càng ngon hơn.

Cách làm này được thực hiện tương tự cho chùm ruột lắc. Gia vị sẽ điều chỉnh tùy theo sở thích của bạn. Tuy nhiên, cần ngâm lâu hơn một chút để gia vị được thấm và khi chế biến thì chùm ruột cho vào ngăn đá cho đông cứng trước.

Một số món ăn khác cũng dễ làm như nem chua, chùm ruột dầm nước mắm đều là những món ăn khoái khẩu không chỉ mẹ bầu và những người khác đều mong đợi.

Tuy nhiên, có những lưu ý khi ăn chùm ruột cần chú ý dành cho mẹ bầu đó là:

- Ngâm chùm ruột với nước muối ít nhất 15 phút để loại bỏ vi khuẩn. Mẹ bầu có thể ăn uống hoặc ép lấy nước uống, nhưng cần đảm bảo sức khỏe để tránh đau bụng hay tiêu chảy.

- Nên ăn với số lượng vừa đủ, không nên ăn quá nhiều bởi sẽ tạo cảm giác no. Và mẹ bầu cần được bổ sung thêm nhiều món ăn dinh dưỡng khác cho cơ thể.

- A-xa-la-te có trong quả chùm ruột có thể khiến cho quá trình hấp thu canxi của mẹ bầu giảm do liên kết của các chất khoáng trong ruột.

- Nếu mẹ bầu có sỏi thận hay tiền sử sỏi thận thì cũng không nên ăn vì axit oxalic gây hại cho người bệnh thận.

6. Một số cách sử dụng chùm ruột ở trên thế giới

• Vùng Bahama: Những người dân ở nơi đây sử dụng quả chùm ruột tươi ngâm nước muối, để qua đêm và chưng với đường đến khi cô lại thì bảo quản trong bình thủy tinh để dùng dần. Tuy nhiên, cách ăn của họ đó là không bỏ hạt và sử dụng nguyên quả.
• Mã lai: Đa số quả chùm ruột được dùng để làm mứt hoặc trộn chung với các loại trái cây khác.
• Miến Điện: Được dùng để làm thuốc xổ.
• Malaysia, Ấn Độ: Phần lá non của cây còn được nấu như một loại rau thông thường.

Tại Việt Nam, ngoài những cách chế biến thực phẩm và bài thuốc thông dụng ở trên. Thì đọt lá chùm ruột non còn dùng như rau sống, cuốn với thịt heo hay làm nem chua.

7.Giá trùm ruột hiện nay

Hiện nay giá trùm ruột dao động từ 30-50k/kg tuỳ mùa vụ.